Tout fout le camp! Het ministerie van Buitenlandse Zaken heeft gisteren besloten de subsidie van 1,8 miljoen per jaar aan het Institut néerlandais in Parijs stop te zetten.
Dat meldt vandaag De Volkskrant. Dit voornemen is een grof schandaal. Opnieuw toont het demissionair kabinet Rutte de ambitie om zich achter de dijken te verschansen. Het Institut néerlandais is sinds 1957 een van de meest prestigieuze buitenlandse culturele instellingen van Parijs. Wellicht wringt daar nu net de schoen. ‘Prestigieus’ en ‘cultureel’ zijn twee woorden die bij Nederlandse politici vaak werken als een rode lap op een stier.
Overheidsuitgaven stijgen
‘De broekriem moet aangehaald worden’, zo luidt het mantra in Den Haag. Maar Kunduz-akkoord of niet, feit is dat de uitgaven van de overheid de komende jaren alleen maar zullen stijgen. Zo geeft de Nederlandse staat dit jaar 257,4 miljard uit, 4,1 miljard meer dan in 2011. Ook het budget van het Ministerie van Buitenlandse Zaken, waar het Institut néerlandais (IN) onder valt, ziet het budget stijgen van 12,58 miljard dit jaar naar 12,76 miljard volgend jaar en zelfs 14,39 miljard in 2014. Het stopzetten van de subsidie is dan ook een drogreden.
Het ministerie schuift nog een ander excuus voor stopzetting naar voren. De ambtenaren, die meer naar rekenmachines staren dan naar toneelvoorstellingen, zijn van mening dat er “te weinig middelen beschikbaar zijn voor een hoogstand cultureel programma”. In plaats van dan maar voor meer middelen te zorgen, draait men de kraan dicht. Het moet allemaal “moderner en kosteneffectiever”. Moderner is hier kennelijk synoniem met armlastiger. Het klopt dat de programmering van het IN de laatste jaren niet zo heel modern en spannend meer is, maar dat is een kwestie van smaak. Desalniettemin is het Institut een bekende instelling in Parijs en herbergt het een van de grootste kunsthistorische bibliotheken van Frankrijk. Nog altijd komen vele duizenden, veelal Franse, bezoekers naar het gebouw naast het Franse Parlement. Het voorziet dus kennelijk in een behoefte.
Kosten in perspectief
Bij het argument ‘kosteneffectiever’ moeten flink wat vraagtekens gezet worden. In tegenstelling tot wat Ruttes rakkers denken, is de subsidie namelijk zeer effectief. Een van de taken van het Instituut is namelijk het imago van Nederland in Frankrijk uit te dragen. Aangezien men imago in Nederland graag vertaalt in geld, zet ik de jaarlijkse subsidie van het IN even in perspectief. De 1,8 miljoen euro is net zo veel als de gemeente Amsterdam er iedere vier uur doorheen jaagt. Of vijf (!) meter van de Noord-Zuidlijn kost. Of de prijs van een landingsgestel van het eindeloze stuntelproject dat Joint Strike Fighter heet. Deze 1,8 miljoen euro is ook ongeveer het bedrag dat Nederlandse bedrijven als KLM, Shell en Corus iedere drie uur ontvangen van de overheid als subsidie voor het gebruik van fossiele brandstoffen. Of wat het Koninklijk Huis de Nederlandse belastingbetaler ongeveer iedere twee weken kost. Anders gezegd: de subsidie van het IN is peanuts.
Er is echter een veel belangrijker aspect dat de kosten van het IN in een heel ander daglicht plaatst. Nederland exporteerde in 2010 voor €32,5 miljard naar Frankrijk,terwijl er voor €14,4 miljard aan Franse goederen gekocht werden. Het handelsoverschot met de Fransen bedroeg in 2010 dus liefst €18,1 miljard (een bedrag dat volgens de voorlopige cijfers van het CBS in 2011 nog hoger ligt). Dat is ongeveer €50 miljoen per dag. Die meer dan gezonde cijfers zijn natuurlijk niet alleen op het conto te schrijven van de activiteiten van het IN. Maar ongetwijfeld is menig eerste contact tussen exporteur en afnemer gelegd tijdens een vernissage in het chique pand aan de rue de Lille, zijn Nederlandse auteurs hier ontdekt door Franse uitgevers op de litteraire soiréetjes en leerde investeerders er hun eerste zinnen Nederlands.
Met andere woorden: het Institut néerlandais, hét visitekaartje in Frankrijk van Nederland Exportland, kost per jaar net zoveel als Franse bedrijven iedere 45 minuten overmaken naar Nederland. De dreigende sluiting is niet alleen politieke idiotie, het is vooral ook economische waanzin. En dat schijnt in Nederland een doodzonde te zijn.
[geo_mashup_map]
