Drie kinderen, een stapelbed en 17 m2

Fatsoenlijke huisvesting is in Frankrijk al decennialang geen vanzelfsprekendheid meer. Linda, een alleenstaande moedere, woont in een zeer slecht onderhouden studio. Ze verpersoonlijkt een van de vele gevallen die de Abbé Pierre Stichting aan de kaak stelt.

Het is wit en heeft drie etages: Linda is trots op het indrukwekkende stapelbed, haar nieuwste aankoop. Hij staat fier tussen de ingang en een kast die niet meer dicht gaat vanwege de vocht. Hij domineert de kamer, de enige kamer. Linda, alleenstaande moeder van 28 jaar en haar drie kinderen van 3, 4 en 6 jaar oud, wonen in een gebouw in het 18e arrondissement van Parijs. Hun appartement is officieel 25m2 groot, maar in werkelijkheid slechts 17m2. Huurprijs: iets meer dan €700. Buitensporig, vooral voor deze vrouw die leeft van wat wekelijkse uren huishoud- en strijkwerk en een aantal familietoelagen. Ze is slechts één van de 3,6 miljoen mensen (op een bevolking van 65 miljoen) die niet of zeer slecht gehuisvest zijn, volgens het rapport van de Abbé Pierre stichting.

Er staat in de studio van Linda en haar kleuters een kast, een kleine televisie en een tafeltje dat dienst doet als huiskamer. Daarnaast een slaapbank die de rol van de kamer van de moeder vervult, een keukenblok, twee ijskasten, een commode en het stapelbed. Daar slapen Jeannette, Christa en Nathan, de kleinste. Overdag heeft ieder matras een ander rol: speelkamer, een etage om de schone was op te leggen, en een etage voor de Linda’s administratie. Het op elkaars lip zitten zorgt soms voor een puinhoop. Zodra de kinderen uit school komen is er nergens meer plek. “De oudste gaat nu regelmatig spelen bij vriendinnetjes en als ze thuiskomt vraagt ze waarom het bij ons zo klein is”, vertelt Linda. Om 9 uur ’s avonds gaat voor iedereen het licht uit, ook voor Linda. “Ze moeten kunnen slapen in stilte en in het donker”, legt ze uit.

Al anderhalf jaar nijpend

Behalve dat de woning klein is, bevindt ze zich ook in hele slechte staat. De muur achter de bank komt los door de kou, het enige raam sluit slecht en laat tocht door, ijskoud in deze strenge winterdagen. Vorig jaar viel de geiser van de muur, bovenop een vriendin van Linda. De badkamer ziet er nauwelijks beter uit. Door een lekkage vallen er stukken van het plafond. Delen van de muur zijn bedekt door schimmel, de scheuren bij elkaar gehouden met stukken plakband.

Linda woont hier sinds 2007. Dan stopt ze weer een tochtgat dicht met een stuk stof, dan plakt ze weer een stuk muur vast of leegt ze twee spuitbussen om de kakkerlakken te verjagen. Toch vertelt de jongedame met opgeheven hoofd haar verhaal, zonder al te veel klagen. Ze heeft erger gezien. Het leven van deze jonge Afrikaanse, die onlangs haar definitieve papieren heeft gekregen, is chaotisch en ingewikkeld verlopen. Als wees, zonder vader noch moeder, ontvlucht ze in 2002 de burgeroorlog in Angola. “Kom met mij mee, hier ben je niet veilig”, vertelt een oom haar. Ze komt terecht in Parijs, maar dat had ook ergens anders kunnen zijn. Het was niet de bedoeling dat ze zou blijven. Maar de ‘tijdelijke’ situatie duurt inmiddels tien jaar. Ze woont een tijdje in Toulouse en daarna in Parijs. Ze maakt Portugeessprekende vrienden, wordt verliefd, en vervolgens zwanger. Gedurende drie jaar woont ze in shabby hotelkamertjes. Regelmatig vraagt Linda een grotere woning. Ze staat op de urgentielijst, nu al anderhalf jaar. “De gemeente zegt dat er niets beschikbaar is”, verzucht ze. Toen ze in Angola was, droomden Linda’s vrienden ervan in Frankrijk te komen wonen, “waar iedereen gelukkig is”. Zij niet. Ze wilde een ‘goede naaister’ worden en een ‘goede echtgenoot’ vinden. En nu? “Met drie kinderen valt er minder te dromen,” vindt ze, “Ik wil alleen maar zoveel mogelijk werken en een grotere plek vinden voor hen. Iets waar ze in ieder geval een echte slaapkamer hebben,” voegt ze er aan toe terwijl ze naar het stapelbed staart…